Η Ελένη Φελέκη είναι ειδική σε θέματα που αφορούν στη βελτίωση των αστικών μεταβάσεων. Στηρίζει τις πόλεις για να εκπληρώσουν τις φιλοδοξίες τους ως προς την αστική βιωσιμότητα. Εργάζεται ως επικεφαλής εμπειρογνώμονας για το URGE, το Δίκτυο Σχεδιασμού Δράσης URBACT. Μετά από ένα χρόνο λειτουργίας του δικτύου, ανατρέχει στο παρελθόν και προσβλέπει στο μέλλον.
Πείτε μας τι είναι τόσο ιδιαίτερο για το URGE.
Το URGE είναι η συντομογραφία των γραμμάτων «U,R,G,E» που βρίσκονται στην αγγλική φράση circUlaR buildinG citiEs. Το δίκτυο εστιάζει στον οικοδομικό τομέα. Αυτό ταιριάζει απόλυτα με την Πράσινη Συμφωνία της ΕΕ και αυτό είναι που κάνει το URGE τόσο ξεχωριστό. Εν συντομία, το δομημένο περιβάλλον έχει σημαντικό αντίκτυπο σε πολλούς τομείς της οικονομίας, στις τοπικές θέσεις εργασίας και στην ποιότητα ζωής. Γνωρίζατε ότι ο κατασκευαστικός τομέας είναι υπεύθυνος για πάνω από το 35% της συνολικής παραγωγής αποβλήτων της ΕΕ;
Δεν το γνώριζα αυτό. Το URGE θέλει λοιπόν να μειώσει αυτήν την ποσότητα απορριμμάτων;
Το Δίκτυο Σχεδιασμού Δράσης URGE του προγράμματος URBACT είναι μια ισχυρή συνεργασία εννέα ευρωπαϊκών πόλεων που αντικατοπτρίζουν διαφορετικές κοινωνικοοικονομικές συνθήκες και αντιμετωπίζουν διαφορετικές προκλήσεις. Οι πόλεις που συμμετέχουν είναι η Ουτρέχτη, η Κοπεγχάγη, η Ρίγα, το Μόναχο, το Μάριμπορ, το Πράτο, η Γρανάδα, η Καβάλα καθώς επίσης και μια διαπεριφερειακή δημόσια αρχή που ιδρύθηκε στο Caldas da Rheina στην Πορτογαλία.
Τι σας προσέλκυσε στο δίκτυο URGE προκειμένου να υποστηρίξετε τις διαδικασίες των πόλεων ως Επικεφαλής Εμπειρογνώμονας;
Δύο πράγματα: κατ’ αρχήν, η συνεργασία και η πρόκληση να διατηρηθεί η ισορροπία μεταξύ των πρωτοπόρων και των λιγότερο έμπειρων πόλεων και κατά δεύτερον, το γεγονός ότι το θέμα ευθυγραμμίζεται με την Πράσινη Συμφωνία της ΕΕ.
Έχει περάσει ένας χρόνος από την έναρξη του URGE. Ποια πρόοδος έχει σημειωθεί μέχρι τώρα;
Το πιο σημαντικό επίτευγμα είναι η εις βάθος δέσμευση εννέα ευρωπαϊκών πόλεων για την κυκλική οικονομία. Οι πόλεις διατηρούν ισχυρές σχέσεις μεταξύ τους, αυτό είναι πολύ σημαντικό για τα επόμενα χρόνια. Επιπλέον, μετά από ένα χρόνο κατανοούμε πλήρως τις προκλήσεις που αντιμετωπίζει κάθε πόλη όσον αφορά στην προσαρμογή των πρακτικών της κυκλικής οικονομίας στον οικοδομικό τομέα και τη συμμετοχή των ενδιαφερομένων μερών.
Πώς θα περιγράφατε την παρούσα κατάσταση σχετικά με την κυκλική οικονομία στις πόλεις-εταίρους του URGE;
Το επίπεδο εμπειρίας κάθε πόλης διαφέρει. Αυτό δεν είναι ένα μειονέκτημα, αλλά μια ευκαιρία, καθώς διευκολύνει την ανταλλαγή γνώσεων και αυξάνει το επίπεδο αλληλεπίδρασης. Το κοινό στοιχείο είναι η ανάγκη εύρεσης, μεταφοράς και επαναχρησιμοποίησης υλικών στον οικοδομικό τομέα και η πολιτική δέσμευση προς αυτόν τον στόχο.
Μπορείτε να πείτε περισσότερα για τα διαφορετικά επίπεδα εμπειρίας;
Φυσικά! Η Ουτρέχτη, η Κοπεγχάγη και το Μόναχο ασχολούνται με την αυξανόμενη αστικοποίηση και ήδη υλοποιούν έργα σε μικρότερη ή μεγαλύτερη κλίμακα. Αυτές οι πόλεις είναι οι πρωτοπόρες του έργου. Το Μάριμπορ βρίσκεται σε μια περίοδο μετασχηματισμού, καθώς υλοποιεί πολλά κυκλικά ευρωπαϊκά έργα και σχεδιάζει επίσης ένα κυκλικό κτίριο. Το Πράτο έχει πολλά να μοιραστεί όσον αφορά τα πιλοτικά έργα, καθώς η πόλη έχει επίσης προγραμματίσει την κατεδάφιση ενός παλιού νοσοκομείου. Η Ρίγα είναι πολύ ισχυρή στο στρατηγικό σχεδιασμό και έχει μια άλλη πτυχή να ενσωματώσει: την κυκλική επαναχρησιμοποίηση παλαιών κτιρίων. Η Γρανάδα και η Καβάλα είναι πολύ πρόθυμες να μάθουν από τους άλλους συνεργάτες και να εφαρμόσουν καλές πρακτικές σε τοπικό επίπεδο.
Τι περιλαμβάνεται στην Ατζέντα για τα επόμενα δύο χρόνια;
Το δίκτυο URGE είναι δομημένο γύρω από τέσσερα θέματα. Το πρώτο θέμα είναι οι ανθρώπινοι πόροι. Αυτό αφορά τη δικτύωση, την εμπλοκή των ενδιαφερομένων και την ευθυγράμμιση για την επίτευξη κοινών στόχων. Το δεύτερο θέμα είναι μέθοδοι και υποδομές, επομένως η τυποποίηση, η νομοθεσία, τα συστήματα συλλογής και διαχείρισης, η απεικόνιση ροών. Επιπλέον, έχουμε τη διακυβέρνηση: πρόκειται για συγκεκριμένες οικονομικές στρατηγικές και ολοκληρωμένες πολιτικές, σχεδιασμό χάρτη πορείας για μετασχηματισμό της αγοράς και πολιτικές συστάσεις από τα διδάγματα που αντλήθηκαν. Το τελευταίο θέμα είναι υλικά και πόροι όπως το ξύλο, το χώμα, τα δομικά υλικά και ο χειρισμός υλικών μετά από μία κατεδάφιση.
Και ποιο θα είναι το πιο συναρπαστικό για εσάς;
Η παρακολούθηση της υλοποίησης συγκεκριμένων κυκλικών έργων. Για παράδειγμα, η πόλη του Μονάχου θα ασκήσει την κυκλική οικονομία σε μια μικρή περιοχή (Bayernkaserne). Αυτό σημαίνει ότι 1,2 εκατομμύρια τόνοι αποβλήτων θα παραχθούν και το 50% αυτών θα ξαναχρησιμοποιηθεί επί τόπου. Στην Ουτρέχτη, νέα κτίρια στοχεύουν στην περιοχή Merwedekanaalzone (67 εκτάρια) για κυκλικούς σκοπούς. Μετά την υλοποίηση αυτών των έργων και την ενσωμάτωση αυτών των εμπειριών σε ολόκληρη τη συνεργασία και το δίκτυο, θα δημιουργηθεί μεγάλη έμπνευση.
Πώς μπορούν άλλες Ευρωπαϊκές πόλεις να μάθουν τι συμβαίνει στο δίκτυο URGE;
Όλες οι πόλεις δραστηριοποιούνται σε κοινωνικά μέσα δικτύωσης και επαγγελματικά δίκτυα και επικοινωνούν διάφορες εκδηλώσεις μέσω Facebook, Twitter και LinkedIn. Μείνετε λοιπόν συντονισμένοι! Τα καλύτερα έρχονται.
