Οι πόλεις διαμορφώνουν το μέλλον της ισότητας των φύλων

Bianca Dreyer, εμπειρογνώμονας για την πρωτοβουλία “Gender Equal Cities” του URBACT

Στις 8 Μαρτίου γιορτάσαμε την Παγκόσμια Ημέρα της Γυναίκας, η οποία αποτελεί μια σημαντική υπενθύμιση της προόδου που έχει ήδη επιτευχθεί όσον αφορά την ισότητα των φύλων, αλλά και του έργου που έχουμε μπροστά μας.

H πρωτοβουλία του URBACT "Gender Equal Cities", που ξεκίνησε το 2019, φέρνει σε επαφή πόλεις, ερευνητές και οργανισμούς-εταίρους, όπως το Συμβούλιο των Ευρωπαϊκών Δήμων και Περιφερειών (CEMR), για να εξετάσει τους λόγους των συνεχιζόμενων διαρθρωτικών και πολιτικών ανισοτήτων στις πόλεις.

Στην Ευρώπη, έχουμε διανύσει πολύ δρόμο. Το 2021 σηματοδότησε τη 15η επέτειο της Ευρωπαϊκής Χάρτας για την Ισότητα των Γυναικών και των Ανδρών στην Τοπική Ζωή με 1.860 υπογραφές από 36 Ευρωπαϊκές χώρες μέχρι σήμερα. Η ισότητα των φύλων αναγνωρίζεται επίσης διεθνώς στους Στόχους Βιώσιμης Ανάπτυξης 2030 των Ηνωμένων Εθνών.

Πόλεις που αναλαμβάνουν δράση

"Η ισότητα των φύλων αποτελεί προϋπόθεση για την ευεξία των πολιτών και την ευημερία των πόλεων. Είναι ένα θεμελιώδες δικαίωμα", δήλωσε η Corina Crețu, τέως Ευρωπαία Επίτροπος για την Περιφερειακή Πολιτική, στην πρώτη Έκθεση του “Gender Equal Cities” που δημοσιεύθηκε το 2019 από το URBACT στην Παγκόσμια Ημέρα της Γυναίκας. Ωστόσο σύμφωνα με έρευνα του CEMR, οι γυναίκες εξακολουθούν να υπό-εκπροσωπούνται σε πολλά επίπεδα διακυβέρνησης- οι γυναίκες αποτελούν το 29% των μελών του ενιαίου ή του κατώτερου σώματος των κοινοβουλίων και μόνο το 28,8% των μελών των διοικητικών συμβουλίων των εισηγμένων στο χρηματιστήριο εταιρειών στην ΕΕ. Πώς μπορούμε όμως να αρχίσουμε να καλύπτουμε αυτό το χάσμα στην εφαρμογή αυτών των πολιτικών σε δημοτικό επίπεδο;

Το πρόγραμμα URBACT αναγνωρίζει το ρόλο που μπορεί να διαδραματίσει η Ευρωπαϊκή πολιτική συνοχής στη γεφύρωση του χάσματος μεταξύ των δύο φύλων - για παράδειγμα, μέσω της διάδοσης των γνώσεων, της κατάρτισης και των εκθέσεων. Το δίκτυο URBACT GenderedLandscape συγκεντρώνει πόλεις της ΕΕ που εργάζονται για την ισότητα των φύλων στις αστικές πολιτικές, στον σχεδιασμό και στις υπηρεσίες. Το έργο του δικτύου αυτού προβάλλει τον ειδικό ρόλο των τοπικών αρχών για την προώθηση θετικών αλλαγών μέσω της χάραξης πολιτικής με ευαισθησία ως προς το φύλο, μέσω εκθέσεων, εμπλοκής στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, εκδηλώσεων, προγραμμάτων σπουδών και εργαλειοθηκών. Η έκθεση επισημαίνει πού μπορούν να γίνουν βελτιώσεις στους δήμους σε ολόκληρη την ΕΕ, εντοπίζοντας τις βέλτιστες πρακτικές από πόλεις που οδηγούν σε μετασχηματιστικές αλλαγές προς την κατεύθυνση της ισότητας των φύλων.

Ωστόσο, καμία χώρα ή πόλη δεν μπορεί να ισχυριστεί ότι η ισότητα των φύλων έχει επιτευχθεί πλήρως, και η έννοια της ισότητας των φύλων εξελίσσεται συνεχώς, οδηγώντας σε νέες έρευνες και συνεχείς συνεργασίες με τις πόλεις.

Ποια επερχόμενα θέματα φύλου αντιμετωπίζει το URBACT;

Μια νέα Έκθεση της πρωτοβουλίας “Gender Equal Cities”, η οποία θα παρουσιαστεί κατά τη διάρκεια του Φεστιβάλ Πόλεων URBACT τον Ιούνιο του 2022, θα ασχοληθεί με βασικά θέματα που απασχολούν και προβληματίζουν τις πόλεις που υποστηρίζουν την ισότητα των φύλων στο μέλλον. Αντανακλώντας αυτούς τους τομείς προτεραιότητας και την ολοκληρωμένη προσέγγιση του URBACT, ακολουθούν τρία παραδείγματα δράσεων των πόλεων που καλό είναι να προσέξετε στη νέα έκθεση: 

1. Διατομεακότητα - Tilburg (Ολλανδία)

Το φύλο είναι μόνο μία πτυχή της ταυτότητας και το έργο του URBACT για τις πόλεις που υποστηρίζουν την ισότητα φύλων λαμβάνει υπόψη τις διαφορετικές εμπειρίες όλων των γυναικών και των ανδρών στην πόλη. Οι κάτοικοι των πόλεων μοιράζονται εμπειρίες, προκλήσεις και ευκαιρίες σε ένα πλέγμα αλληλένδετων ταυτοτήτων - όπως η φυλή, η τάξη, ο σεξουαλικός προσανατολισμός ή η ικανότητα.

Το Τίλμπουργκ (Ολλανδία) αντιμετωπίζει τη φτώχεια των νέων ανθρώπων μέσω του έργου "ForwArt - Moving forward with the power of art: from a place to hide to a place of pride", το οποίο υλοποιείται μέσω των Αστικών Καινοτόμων Δράσεων (Urban Innovative Actions-UIA)

Δεδομένου του πόσο σημαντικός είναι ο πολιτισμός για την κοινωνική συνοχή στις πόλεις, το πρόγραμμα χρησιμοποιεί τις παραστατικές τέχνες ως μία πλατφόρμα για ανταλλαγές μεταξύ ανθρώπων με πολυπολιτισμικό υπόβαθρο. Το πολιτιστικό οικοσύστημα που δημιουργείται στο Βόρειο Τίλμπουργκ βοηθά τους νέους να εκφράσουν τον δικό τους εγγενή πολιτισμό, υποστηρίζοντας την υποκειμενική τους ευεξία.

2.  Γήρανση - Βαρκελώνη (Ισπανία)

Η Veïna στη Βαρκελώνη (Ισπανία) επανεξετάζει τη γήρανση και τον ρόλο των γυναικών στην εργασία φροντίδας - βγάζοντας την από τα χέρια των ατόμων και τοποθετώντας την στα χέρια των δήμων. Η πρωτοβουλία παρέχει φροντίδα σε μικρές τοπικές μονάδες, όπου εξειδικευμένοι επαγγελματίες, άτομα που λαμβάνουν φροντίδα και μέλη της κοινότητας αποτελούν μέρος ενός δικτύου που είναι από κοινού υπεύθυνο για τη συλλογική πρόνοια.

"Η ανάπτυξη της Vila Veïna στην πόλη αντιστοιχεί σε έναν μετασχηματισμό του κοινωνικού μοντέλου και του μοντέλου υγειονομικής περίθαλψης, όπου προτεραιότητα δίνεται στην εγγύτητα, την κοινή ευθύνη και την εξατομικευμένη φροντίδα. Η κύρια αλλαγή έρχεται μέσω της αντίληψης της φροντίδας ως ένα κοινό κοινοτικό καθήκον, όχι κάτι ιδιωτικό ή ατομικό", αναφέρει το Δημοτικό Συμβούλιο της Βαρκελώνης.

3.  Έξυπνες πόλεις - Umeå (Σουηδία)

Οι γυναίκες εξακολουθούν να υπό εκπροσωπούνται σε μεγάλο βαθμό στους τομείς STEM (Επιστήμη, Τεχνολογία, Μηχανική και Μαθηματικά), τόσο όσον αφορά την κατάρτιση όσο και την απασχόληση. Αυτό έχει ευρείες επιπτώσεις στο σύνολο της κοινωνίας: μπορεί η μεγαλύτερη δημογραφική ποικιλομορφία στην επιστήμη της κλιματικής αλλαγής να οδηγήσει σε πιο φιλικές προς το κλίμα λύσεις; Και πώς μπορεί μια έξυπνη πόλη να δώσει προσοχή και να συνδεθεί περισσότερο με τον τομέα STEM; Οι πόλεις του URBACT GenderedLandscape συναντήθηκαν με κορυφαίους εμπειρογνώμονες, διαδικτυακά και προσωπικά, τον Σεπτέμβριο του 2021 στη Λα Ροσέλ (Γαλλία)για να διερευνήσουν αυτά τα ερωτήματα.

Ο επικεφαλής εταίρος του GenderedLandscape, η πόλη της Umeå (Σουηδία), βελτιώνει τις πολιτικές για την ενσωμάτωση της ισότητας των φύλων αναγνωρίζοντας την ως ένα θεμελιώδες δομικό στοιχείο για τη βιώσιμη αστική ανάπτυξη. Το σχέδιο ανάπτυξης της Umeå αναγνωρίζει ότι μόνο με τη δημιουργία πιο ισότιμων και χωρίς αποκλεισμούς πόλεων μπορούμε να δημιουργήσουμε μακροπρόθεσμη βιωσιμότητα για τους Ευρωπαίους πολίτες - κοινωνικά, οικονομικά και περιβαλλοντικά.

Ποια είναι τα επόμενα βήματα του URBACT;

Το URBACT αξιοποιεί τις πρόσφατες επιτυχίες και τα δυνατά του σημεία, φέρνοντας σε επαφή τους Ευρωπαίους εμπειρογνώμονες σε θέματα ισότητας των φύλων με τοπικούς δημοτικούς φορείς. Στις 19-20 Απριλίου 2022, το URBACT διοργανώνει στη Βιέννη της Αυστρίας την πρώτη δια ζώσης εκδήλωση της νέας φάσης του #GenderEqualCities, όπου θα παρουσιάσουμε την επανεκτελεσθείσα έκθεση, νέες μελέτες περιπτώσεων, θα δικτυωθούμε με τους ενδιαφερόμενους φορείς των πόλεων και θα σκεφτούμε τις νέες ευκαιρίες για την προώθηση της ισότητας των φύλων στις πόλεις στο πλαίσιο του URBACT IV.

Σχολιάζοντας τη νέα συναρπαστική περίοδο για το URBACT, η Adele Bucella, επικεφαλής της Μονάδας Έργων και Προγραμματισμού του URBACT, δήλωσε: "Πρόκειται για την αξιοποίηση της εμπειρίας του URBACT μέχρι σήμερα για να βοηθήσουμε τις πόλεις να γίνουν καλύτεροι τόποι εργασίας και διαβίωσης. Ενώ το "DNA" του URBACT θα παραμείνει στο νέο πρόγραμμα - όπως η δοκιμασμένη "μέθοδος URBACT" - υπάρχουν επίσης και κάποιες εμπνευσμένες αλλαγές για να προσβλέπουμε, όπως η νέα υποστήριξη για την ανάπτυξη ικανοτήτων σε βασικούς, οριζόντιους τομείς που αφορούν όλες τις πόλεις στην Ευρώπη - όπως η ισότητα των φύλων." Η νέα έκθεση της πρωτοβουλίας "Gender Equal Cities", θα αποτελέσει μέρος αυτών των ενισχύσεων.

Περισσότερες πληροφορίες

Για περισσότερα σχετικά με το φύλο στο URBACT, διαβάστε τον προβληματισμό της Sally Kneeshaw, εμπειρογνώμονα του προγράμματος URBACT και της Jaimie Just, συμβούλου πολιτικής του CEMR, σχετικά με τη διερεύνηση των επιπτώσεων του Covid-19 στα φύλα.

Γνωρίστε το GenderedLandscape που διερευνά την τρέχουσα έρευνα και πρακτική για την ισότητα των φύλων στις Ευρωπαϊκές πόλεις, στο διεθνές συνέδριό του στις 9-10 Ιουνίου 2022 στο Umeå της Σουηδίας.

Μοιραστείτε μαζί μας στο Twitter στο @URBACT - παραδείγματα καλών πρακτικών που έχετε δει από πόλεις που αντιμετωπίζουν την ισότητα των φύλων με αποτελεσματικούς και καινοτόμους τρόπους.

Μην ξεχάσετε να ενημερωθείτε για την πρωτοβουλία του URBACT Knowledge Hub's “Gender Equal Cities” και να συνεχίσετε τη συζήτηση χρησιμοποιώντας το hashtag #GenderEqualCities!