Μόλις τον περασμένο μήνα, ένας άστεγος, ο Κώστας Παυλίδης, γνωστός στους περισσότερους Θεσσαλονικείς που έκαναν βόλτα στο κέντρο της πόλης, πέθανε στον δρόμο εν μέσω ενός σπάνιου κύματος ψύχους που υψώθηκε σε όλη τη χώρα. Είχε μείνει για ένα διάστημα στο καταφύγιο αστέγων που λειτουργεί ο Δήμος και ήταν γνωστός στις υπηρεσίες αστέγων του Δήμου και των ΜΚΟ, αλλά σαφώς η βοήθεια δεν ήταν αρκετή ούτε προσαρμοσμένη στο να υποστηρίξει έναν άστεγο με πολλαπλά προβλήματα. Πέρα από τις λεπτομέρειες της συγκεκριμένης περίπτωσης, η αλήθεια είναι ότι τα καταφύγια αστέγων δεν έχουν αποδειχθεί η πιο αποτελεσματική μακροπρόθεσμη λύση για την αντιμετώπιση της έλλειψης στέγης και σε περιόδους κρίσης, κάτι που φάνηκε τόσο ωμά κατά τη διάρκεια της πανδημίας, τα καταφύγια δεν ήταν σε θέση να εξασφαλίσουν υπηρεσίες προστασίας, ασφάλειας και υγείας, πόσο μάλλον να καλύψουν τις σύνθετες ανάγκες ατόμων που βρίσκονται στο δρόμο.
Με αυτή την αναγκαιότητα κατά νου, ο Δήμος Θεσσαλονίκης μαζί με τους μακροχρόνιους συνεργάτες του, τις ΜΚΟ ARSIS και PRAKSIS, αποφάσισαν να αφιερώσουν τις προσπάθειές τους, για πρώτη φορά στη χώρα, στην πιλοτική εφαρμογή της πρωτοβουλίας Housing First μέσω της υποστήριξης του URBACT Small Scale Actions και του δικτύου ROOF. Η πιλοτική πρωτοβουλία Στέγασης στοχεύει στη δοκιμή της μεθοδολογίας Housing First και των εργαλείων υποστήριξης με τρία άστεγα άτομα. Η δράση αναπτύσσει προσαρμοσμένα εργαλεία στο πλαίσιο της Θεσσαλονίκης και έναν κόμβο υπηρεσιών ανάμεσα στους υφιστάμενους οργανισμούς που παρέχουν μεταξύ άλλων υπηρεσίες ψυχικής υγείας, καταπολέμησης των εξαρτήσεων και κοινωνικής υποστήριξης.
Η δράση αποσκοπεί στην αναβάθμιση της πρωτοβουλίας σε εθνικό επίπεδο με την ενσωμάτωση μιας πραγματικής συνιστώσας του Housing First στο Εθνικό Πρόγραμμα για τους Αστέγους που διαχειρίζεται η Γενική Γραμματεία Φτώχειας του Υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων. Ο Δήμος Θεσσαλονίκης, μαζί με την ARSIS και την PRAKSIS, διαχειρίζονται το τοπικό σκέλος του εθνικού προγράμματος για την αντιμετώπιση της έλλειψης στέγης εδώ και αρκετούς προγραμματικούς κύκλους. Η μικρής κλίμακας δράση έχει ως στόχο να χρησιμοποιήσει τους πόρους που παρέχει το εθνικό πρόγραμμα (επιδότηση ενοικίου σε αστέγους που εντάσσονται στο πρόγραμμα, εργασιακή απασχόληση και άλλες κοινωνικές υπηρεσίες καθώς και διοικητικό προσωπικό) και να το συμπληρώσει με ειδικές Housing First υπηρεσίες. Η δράση µικρής κλίµακας προβλέπει µια μεσοπρόθεσμη αξιολόγηση της δράσης µε σκοπό να εκτιµηθεί το πώς αυτή µπορεί να ενσωµατωθεί στο εθνικό πρόγραµµα, συµπεριλαµβανοµένης της αναβάθµισης του σχεδιασμού των υπηρεσιών και των επιχειρησιακών σχεδίων του Housing First που θα αναπτυχθούν σε τοπικό επίπεδο.
Το δίκτυο ROOF και οι φίλοι του υπήρξαν ουσιώδεις στην παροχή της απαραίτητης τεχνογνωσίας, καθώς και στην ευκαιρία για μάθηση από ομοτίμους από άλλες πόλεις που βρίσκονται σε διαφορετικά επίπεδα πειραματισμού σε σχέση με την καταπολέμηση της έλλειψης στέγης μέσω του Housing First. Η πρώτη μας προσπάθεια στη Θεσσαλονίκη είναι μικρή, αλλά τα αποτελέσματα που θέλουμε να επιτύχουμε ξεπερνούν τα όρια των δράσεων μικρής κλίμακας. Επιδιώκουμε να απομακρυνθούμε από τη στέγαση σε καταφύγια, να υιοθετήσουμε το Housing First ως το θεμελιώδες στοιχείο μιας μελλοντικής εθνικής στρατηγικής για την καταπολέμηση της έλλειψης στέγης σε εθνικό επίπεδο, να ενισχύσουμε σε ολιστικό πλαίσιο μια δέσμη υπηρεσιών για τους άστεγους, που θα είναι δομημένη γύρω από το Housing First και θα μπορεί να έχει την κατάλληλη χρηματοδότηση, και να παραμείνουμε κατά τον τρόπο αυτό πιστοί στο όραμα μας για στέγαση για όλους.
