Στις 28 Ιουνίου 2024, η Επιτροπή Παρακολούθησης του προγράμματος URBACT IV ενέκρινε τον σχηματισμό 10 Δικτύων Μεταφοράς Καινοτομίας (Innovation Transfer Networks – ITNs), στα οποία θα συμμετέχουν ως εταίροι ευρωπαϊκές πόλεις, με σκοπό να συνεργαστούν στο πεδίο της δημιουργικής μεταφοράς, επανάχρησης και υιοθέτησης επιτυχημένων καινοτόμων έργων και πρακτικών, που υλοποιήθηκαν στο πλαίσιο του προγράμματος των Αστικών Καινοτόμων Δράσεων (Urban Innovative Actions – UIA), κατά την περασμένη ενωσιακή προγραμματική περίοδο (2014-2020). Τα δίκτυα θα αρχίσουν να λειτουργούν την 1η Σεπτεμβρίου 2024 και θα ολοκληρώσουν τη διαδικασία μεταφοράς των καινοτόμων έργων και πρακτικών, εντός των διαμορφωμένων συνεργατικών σχημάτων τους, την 31η Αυγούστου 2026.
Σε αυτά θα λάβουν μέρος 61 εταίροι από 19 ευρωπαϊκές χώρες (μεταξύ των οποίων είναι και χώρες του Μηχανισμού Προενταξιακής Βοήθειας), συνιστώντας συμπράξεις πόλεων, κατά κύριο λόγο, μεσαίου μεγέθους. Από τους συνολικά 61 εταίρους που θα απαρτίζουν τα νέα δίκτυα, οι 39 συμμετέχουν για πρώτη φορά σε δράσεις του προγράμματος URBACT. Από γεωγραφικής άποψης, ο μεγαλύτερος αριθμός εταίρων προέρχεται από την Ισπανία, με 8 συμμετοχές, ενώ ακολουθούν, καταπόδας, η Πορτογαλία και η Ελλάδα, με 7 συμμετοχές, και η Ιταλία, με 6 συμμετοχές.
Τα νέα δίκτυα ITNs με μια ματιά | ||
Ονομασία | Θεματική εστίαση | Πόλεις-εταίροι |
CITISENSE | Εξερεύνηση και αναπαραγωγή πρωτοβουλιών για την προώθηση της ασφάλειας στις πόλεις – Το δίκτυο αυτό έγκειται στη μεταφορά του έργου «BeSecure-FeelSecure», που υλοποιήθηκε από τον Δήμο Πειραιά, στο πλαίσιο του ευρωπαϊκού προγράμματος UIA. | Επικεφαλής εταίρος: Πειραιάς (Ελλάδα)
Εταίροι έργου: Νάπολη (Ιταλία), Δημοτική Αστυνομία της Πόλης Λιεπάγια (Λετονία), Φοτ (Ουγγαρία), Γκέελ (Βέλγιο), Μανρέσα (Ισπανία) |
Co-CALICO | Σχέδιο προώθησης της συνεταιριστικής κατοικίας, με βάση διαγενεακά και διακοινωνικά χαρακτηριστικά – Το δίκτυο αυτό έγκειται στη μεταφορά του έργου «CALICO», που υλοποιήθηκε από την Περιφερειακή Δημόσια Υπηρεσία Στέγασης της Περιοχής των Βρυξελλών, στο πλαίσιο του ευρωπαϊκού προγράμματος UIA. | Επικεφαλής εταίρος: Περιφερειακή Δημόσια Υπηρεσία Στέγασης της Περιοχής των Βρυξελλών
Εταίροι έργου: Δημοτική Εταιρεία Πολεοδομίας και Στέγασης «GAIURB, EM» της Πόλης Βίλα Νόβα ντε Γκάια (Πορτογαλία), Αναπτυξιακή Μείζονος Αστικής Θεσσαλονίκης ΑΕ (Ελλάδα), Νάπολη (Ιταλία), Φουενλαμπράδα (Ισπανία), Νίκσιτς (Μαυροβούνιο) |
DARING Cities | Δικτύωση για την απελευθέρωση της δυναμικής των μεταβατικών γειτονιών και πόλεων – Το δίκτυο αυτό έγκειται στη μεταφορά του έργου «DARE», που υλοποιήθηκε από τον Δήμο Ραβέννας, στο πλαίσιο του ευρωπαϊκού προγράμματος UIA. | Επικεφαλής εταίρος: Ραβέννα (Ιταλία)
Εταίροι έργου: Όλομουτς (Τσεχία), Ντουναϊσβάρος (Ουγγαρία), Αλτέα (Ισπανία), Αναπτυξιακός Οργανισμός Δήμου Πειραιά (Ελλάδα), Ντεν Χέλντερ (Ολλανδία), Κραγκούγιεβατς (Σερβία) |
EPIU ITN | Ανάπτυξη κοινωνικών πολιτικών βασισμένων σε δεδομένα, με εστίαση στην αντιμετώπιση της ενεργειακής φτώχειας σε αστικοποιημένα περιβάλλοντα – Το δίκτυο αυτό έγκειται στη μεταφορά του έργου «EPIU», που υλοποιήθηκε από τη Δημοτική Εταιρεία Γης και Κατοικίας της Πόλης Χετάφε, στο πλαίσιο του ευρωπαϊκού προγράμματος UIA. | Επικεφαλής εταίρος: Δημοτική Εταιρεία Γης και Κατοικίας «EMSV GETAFE» της Πόλης Χετάφε (Ισπανία)
Εταίροι έργου: Μάια (Πορτογαλία), Τρίκαλα (Ελλάδα), Πομόριε (Βουλγαρία), Έτερμπεκ (Βέλγιο) |
Future STEAM Cities | Ενίσχυση ψηφιακών ικανοτήτων και προώθηση εκπαιδευτικών μεθοδολογιών με επίκεντρο τις επιστήμες, τις τέχνες, τον πολιτισμό, την έρευνα και ανάπτυξη και τις νέες τεχνολογίες – Το δίκτυο αυτό έγκειται στη μεταφορά του έργου «AVEIRO STEAM CITY», που υλοποιήθηκε από τον Δήμο Αβέιρο, στο πλαίσιο του ευρωπαϊκού προγράμματος UIA. | Επικεφαλής εταίρος: Αβέιρο (Πορτογαλία)
Εταίροι έργου: Πουότσκ (Πολωνία), Αλίτους (Λιθουανία), Όουλου (Φινλανδία), Κόμβος Επιχειρηματικότητας «BUSINESS KOLDING» της Πόλης Κόλντινγκ (Δανία)
|
H2 CU.RE.N.T. | Επαναξιοποίηση της υδροκληρονομιάς για την επίτευξη βιώσιμης αστικής αναγέννησης – Το δίκτυο αυτό έγκειται στη μεταφορά του έργου «CULTURAL H.ID.RA.N.T.», που υλοποιήθηκε από τον Δήμο Χαλανδρίου, στο πλαίσιο του ευρωπαϊκού προγράμματος UIA. | Επικεφαλής εταίρος: Χαλάνδρι (Ελλάδα)
Εταίροι έργου: Σέρπα (Πορτογαλία), Έλτσε (Ισπανία), Ρούσελαρε (Βέλγιο), Ρώμη (Ιταλία), Σόμπορ (Σερβία) |
PE-ACADEMY | Ανταλλαγή καινοτόμων πρακτικών στο πεδίο της υποδοχής και της κοινωνικής ενσωμάτωσης μεταναστών και προσφύγων στις πόλεις – Το δίκτυο αυτό έγκειται στη μεταφορά του έργου «Plan Einstein», που υλοποιήθηκε από τον Δήμο Ουτρέχτης, στο πλαίσιο του ευρωπαϊκού προγράμματος UIA. | Επικεφαλής εταίρος: Ουτρέχτη (Ολλανδία)
Εταίροι έργου: Ζάγκρεμπ (Κροατία), Αναπτυξιακή Μείζονος Αστικής Θεσσαλονίκης ΑΕ (Ελλάδα), Κοΐμπρα (Πορτογαλία), Σουτσεάβα (Ρουμανία), Βαρσοβία (Πολωνία) |
ReCUP | Αναδόμηση συνδεδεμένων κοινοτήτων μέσω της στρατηγικής ενσωμάτωσης του πολιτισμού και της δημιουργικότητας – Το δίκτυο αυτό έγκειται στη μεταφορά του έργου «CUP 4 CREATIVITY», που υλοποιήθηκε από τον Δήμο Ουιμπούντα, στο πλαίσιο του ευρωπαϊκού προγράμματος UIA. | Επικεφαλής εταίρος: Ουιμπούντα (Ουγγαρία)
Εταίροι έργου: Αναπτυξιακός Οργανισμός «DURA» της Πόλης του Ντουμπρόβνικ (Κροατία), Μπιέλσκο-Μπιάουα (Πολωνία), Όρτα Νορντ (Ισπανία), Άμερσφορτ (Ολλανδία), Δημοτική Εταιρεία Προαγωγής της Επιχειρηματικότητας στην Περιοχή του Σάντιφορντ «SANDYFORD BUSINESS DISTRICT» (Ιρλανδία) |
2Nite | Τοπική συνεργασία και ανάπτυξη υπηρεσιών για την ασφάλεια της βραδινής και νυκτερινής ζωής των πόλεων – Το δίκτυο αυτό έγκειται στη μεταφορά του έργου «To-Nite», που υλοποιήθηκε από τον Δήμο Τορίνου, στο πλαίσιο του ευρωπαϊκού προγράμματος UIA. | Επικεφαλής εταίρος: Τορίνο (Ιταλία)
Εταίροι έργου: Ρίγα (Λετονία), Κλουζ Ναπόκα (Ρουμανία), Ένωση Δήμων για Ειδικούς Σκοπούς «QUADRILATERO URBANO» (Πορτογαλία), Σαντ Μπουά ντε Λιοβρεγάτ (Ισπανία) |
WISH CITIES | Παροχή πεδίου δοκιμών για την προαγωγή της παιδικής και νεανικής ευημερίας – Το δίκτυο αυτό έγκειται στη μεταφορά του έργου «WISH-MI», που υλοποιήθηκε από τον Δήμο Μιλάνου, στο πλαίσιο του ευρωπαϊκού προγράμματος UIA. | Επικεφαλής εταίρος: Μιλάνο (Ιταλία)
Εταίροι έργου: Βίλα Νόβα ντε Γκάια (Πορτογαλία), Βάλμιερα (Λετονία), Καρταχένα (Ισπανία), Πόρι (Φινλανδία), Κορυδαλλός (Ελλάδα), Δουβλίνο (Ιρλανδία) |
Αναφορικά με τη θεματική εστίαση των νέων δικτύων, τα τρία δημοφιλέστερα ζητήματα προς αντιμετώπιση, στο πλαίσιο της ζωής και της καθημερινότητας των ευρωπαϊκών πόλεων, είναι η αστική φτώχεια, η αστική ασφάλεια και η πολιτισμική και πολιτιστική κληρονομιά, με δύο δίκτυα να δραστηριοποιούνται σε καθεμία από τις τρεις αυτές θεματικές κατηγορίες. Τα υπόλοιπα θεματικά πεδία –με ένα δίκτυο να δραστηριοποιείται σε καθένα από αυτά– αφορούν τα ζητήματα της στέγασης, της κοινωνικής ενσωμάτωσης μεταναστών και προσφύγων, της ψηφιακής μετάβασης καθώς και της δημιουργίας θέσεων εργασίας σε τοπικό επίπεδο σε συνδυασμό με την ανάπτυξη και απόκτηση νέων δεξιοτήτων και ικανοτήτων από το κατά τόπους εργατικό δυναμικό.
Το λειτουργικό μοντέλο των δικτύων ITNs θα ακολουθήσει την καθιερωμένη μεθοδολογία μεταφοράς καινοτομιών του προγράμματος URBACT, η οποία βασίζεται στο τρίπτυχο «Κατανόηση, Προσαρμογή, Επανάχρηση». Πιο συγκεκριμένα, από την 1η Σεπτεμβρίου 2024, οι εταίροι των επιμέρους δικτύων θα επικεντρωθούν στην εμπέδωση των καθορισμένων συλλογικών στόχων του δικτύου τους, εμπλέκοντας, παράλληλα, στη διαδικασία αυτή διάφορα τοπικά ενδιαφερόμενα μέρη και αναπτύσσοντας μια ουσιαστική και σε βάθος κατανόηση του υπό μεταφορά αρχικού-πρωτότυπου έργου UIA καθώς και των βέλτιστων πρακτικών και καινοτόμων δράσεων που περιλαμβάνει. Μετά την πάροδο έξι μηνών, και ειδικότερα από την 1η Μαρτίου και εντεύθεν, οι εταίροι των δικτύων θα έχουν μεταβεί από το στάδιο της «Κατανόησης» σε αυτό της «Προσαρμογής», όπου, αρχικά, θα πρέπει να εντοπίσουν και επιλέξουν τα στοιχεία εκείνα του υπό μεταφορά αρχικού-πρωτότυπου έργου UIA τα οποία τους ενδιαφέρουν περισσότερο και τα οποία θεωρούν πιο συναφή με βάση τον χαρακτήρα και τις ανάγκες της πόλης/περιοχής τους, ενώ, εν συνεχεία, θα πρέπει να προσαρμόσουν και ενσωματώσουν δημιουργικά τα εν λόγω στοιχεία σε τοπικό επίπεδο λειτουργίας, χρήσης και εφαρμογής, προετοιμάζοντας, ουσιαστικά, το έδαφος για την κατάρτιση των επιμέρους Επενδυτικών Σχεδίων. Φυσικά, η επακόλουθη διαδικασία διαμόρφωσης των Επενδυτικών Σχεδίων αναμένεται να προωθήσει ακόμα περισσότερο την υλοποίηση της μεταφοράς του αρχικού-πρωτότυπου έργου UIA στις πόλεις και περιοχές των εταίρων του εκάστοτε δικτύου. Τέλος, από την 1η Μαρτίου 2026 μέχρι και τη λήξη της δράσης των δικτύων, οι εταίροι θα ολοκληρώσουν την κατάρτιση των Επενδυτικών Σχεδίων τους και θα προβούν στην επικοινωνιακή διάχυση των βασικών διδαγμάτων και συμπερασμάτων που αποκόμισαν από τη συμμετοχή τους στα δίκτυα.
